05Th1
TƯ VẤN ĐIỀU KIỆN VÀ THỦ TỤC PHÁ SẢN CỦA DOANH NGHIỆP
Hiện nay, nền kinh tế suy thoái toàn cầu dẫn đến việc nhiều doanh nghiệp lâm vào tình trạng nợ nần, không xoay được vòng vốn để tiếp tục vận hành công ty, tình hình doanh nghiệp trong và ngoài nước có nhiều biến động. Nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho chủ nợ cũng như người lao động, pháp luật có yêu cầu về điều kiện và thủ tục phá sản đối với doanh nghiệp và có yêu cầu bắt buộc chung, tránh tình trạng lạm dụng vào việc phá sản để trốn tránh thực hiện nghĩa vụ.
1. Phá sản là gì?
Theo Khoản 2 Điều 4 Luật Phá Sản: “Phá sản là tình trạng của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán và bị Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản.” Theo đó, khái niệm này đã tiếp cận phá sản dưới góc độ là một quyết định của Tòa án chứ không phải quá trình ban hành quyết định đó (thủ tục phá sản).
2. Điều kiện phá sản của doanh nghiệp
Điều 214 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định, việc phá sản doanh nghiệp được thực hiện theo quy định của pháp luật về phá sản. Theo khái niệm vừa nêu ở trên, để được công nhận là phá sản, doanh nghiệp phải đáp ứng đồng thời cả 02 điều kiện sau:
– Mất khả năng thanh toán;
– Bị Tòa án nhân dân tuyên bố phá sản.
Trong đó, ở khoản 1 Điều 4 Luật phá sản 2014 quy định doanh nghiệp mất khả năng thanh toán là doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán; việc không thực hiện nghĩa vụ thanh toán biểu hiện ở 2 dạng đó là Không có tài sản để thanh toán hoặc Có tài sản nhưng không thanh toán các khoản nợ.
3. Thủ tục phá sản của Doanh nghiệp
Bước 1: Chủ thể nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản.
Chỉ những người có quyền và nghĩa vụ liên quan mới có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản. Căn cứ quy định tại Điều 5 Luật Phá sản 2014 quy định về Người có quyền, nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, có thể chia thành 2 nhóm, bao gồm:
Doanh nghiệp bị chủ thể khác nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản:
1. Chủ nợ không có bảo đảm, chủ nợ có bảo đảm một phần có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi hết thời hạn 03 tháng kể từ ngày khoản nợ đến hạn mà doanh nghiệp, hợp tác xã không thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
2. Người lao động, công đoàn cơ sở, công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở ở những nơi chưa thành lập công đoàn cơ sở có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi hết thời hạn 03 tháng kể từ ngày phải thực hiện nghĩa vụ trả lương, các khoản nợ khác đến hạn đối với người lao động mà doanh nghiệp, hợp tác xã không thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
Doanh nghiệp tự mình nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản:
3. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã có nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán.
4. Chủ doanh nghiệp tư nhân, Chủ tịch Hội đồng quản trị của công ty cổ phần, Chủ tịch Hội đồng thành viên của công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, chủ sở hữu công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, thành viên hợp danh của công ty hợp danh có nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp mất khả năng thanh toán.
5. Cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu từ 20% số cổ phần phổ thông trở lên trong thời gian liên tục ít nhất 06 tháng có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi công ty cổ phần mất khả năng thanh toán. Cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu dưới 20% số cổ phần phổ thông trong thời gian liên tục ít nhất 06 tháng có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi công ty cổ phần mất khả năng thanh toán trong trường hợp Điều lệ công ty quy định.
6. Thành viên hợp tác xã hoặc người đại diện theo pháp luật của hợp tác xã thành viên của liên hiệp hợp tác xã có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã mất khả năng thanh toán.
Bước 2: Tòa án nhận đơn.
Về thẩm quyền thụ lý đơn yêu cầu giải quyết thủ tục phá sản thuộc về Tòa án nhân dân các cấp, được quy định tại Điều 8 Luật phá sản 2014 với 2 cấp đó là Tòa án nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Tòa án nhân dân cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh.
Sau khi nhận được đơn của các chủ thể yêu cầu mở thủ tục phá sản, Tòa án sẽ xem xét đơn và ra các quyết định tương ứng.
Trường hợp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đúng chủ thể, đầy đủ nội dung thì Tòa án sẽ thông báo về việc nộp lệ phí và tạm ứng phí tài sản trừ những trường hợp không phải nộp, tạm ứng lệ phí, chi phí phá sản.
Trường hợp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản chưa đúng/chưa đủ nội dung thì Thẩm phán yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn.
Trường hợp không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa hoặc người nộp đơn không có quyền nộp đơn, hoặc từ chối sửa đơn… thì Tòa án chuyển đến Tòa án có thẩm quyền hoặc trả lại đơn.
Việc thông báo việc xử lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản phải bằng văn bản trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý đơn, gửi cho người nộp đơn và doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán biết theo Điều 40 Luật phá sản 2014.
Bước 3: Mở thủ tục phá sản.
Theo Điều 42 Luật phá sản 2014:
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, Thẩm phán phải ra quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản, trừ trường hợp thực hiện tuyên bố phá sản theo thủ tục rút gọn.
Thẩm phán ra quyết định mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán.
Trường hợp cần thiết, trước khi ra quyết định mở thủ tục phá sản, Thẩm phán có thể triệu tập phiên họp với sự tham gia của người nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, chủ doanh nghiệp hoặc đại diện hợp pháp của doanh nghiệp, hợp tác xã bị yêu cầu mở thủ tục phá sản, cá nhân, tổ chức có liên quan để xem xét, kiểm tra các căn cứ chứng minh doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán.
Đặc biệt sẽ kiểm kê lại tài sản, lập danh sách chủ nợ; lập danh sách người mắc nợ…
Bước 4: Hội nghị chủ nợ.
Quy định tại Chương VI Luật phá sản 2014, theo đó Thẩm phán triệu tập Hội nghị chủ nợ sau 20 ngày kể từ ngày kết thúc việc kiểm kê tài sản trong trường hợp việc kiểm kê tài sản kết thúc sau việc lập danh sách chủ nợ hoặc kể từ ngày kết thúc việc lập danh sách chủ nợ trong trường hợp việc kiểm kê tài sản kết thúc trước việc lập danh sách chủ nợ, trừ trường hợp không phải tổ chức Hội nghị chủ nợ trong trường hợp Tuyên bố doanh nghiệp, hợp tác xã phá sản theo thủ tục rút gọn.
Hội nghị chủ nợ được tiến hành tối đa 2 lần. Trong trường hợp tiến hành họp hội nghị chủ nợ nhưng không đáp ứng được điều kiện “Có số chủ nợ tham gia đại diện cho ít nhất 51% tổng số nợ không có bảo đảm.” theo Khoản 1 Điều 79 Luật phá sản 2014 thì phải hoãn và tiến hành họp lần 2 trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày hoãn Hội nghị chủ nợ. Căn cứ tại Khoản 3 Điều 80 Luật phá sản 2014: “Trường hợp triệu tập lại Hội nghị chủ nợ theo quy định tại khoản 2 Điều này mà vẫn không đáp ứng quy định tại Điều 79 của Luật này thì Thẩm phán lập biên bản và quyết định tuyên bố phá sản.”
Hội nghị chủ nợ có quyền đưa ra một trong các kết luận sau:
– Đình chỉ tiến hành thủ tục phá sản;
– Đề nghị áp dụng biện pháp phục hồi hoạt động kinh doanh;
– Đề nghị tuyên bố phá sản.
Bước 5: Ra quyết định tuyên bố Doanh nghiệp bị phá sản.
Sau khi họp Hội nghị chủ nợ, quyết định tuyên bố phá sản hoặc ra quyết định áp dụng biện pháp phục hồi hoạt động kinh doanh nhưng doanh nghiệp, hợp tác xã không thực hiện phương án phục hồi hoạt động kinh doanh hoặc hết thời hạn thực hiện phương án phục hồi hoạt động kinh doanh nhưng vẫn không có khả năng thanh toán, Thẩm phán ra quyết định tuyên bố doanh nghiệp phá sản.
Bước 6: Thi hành tuyên bố doanh nghiệp bị phá sản.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định tuyên bố phá sản, cơ quan thi hành án dân sự có trách nhiệm chủ động ra quyết định thi hành, phân công Chấp hành viên thi hành quyết định tuyên bố phá sản, các bên sẽ tiến hành thực hiện việc thanh lý tài sản phá sản và phân chia tiền thu được từ việc bán tài sản của doanh nghiệp cho các đối tượng theo thứ tự phân chia tài sản.
4. Thứ tự ưu tiên thanh toán khi doanh nghiệp bị phá sản
Điều 54 Luật phá sản 2014 quy định về thứ tự phân chia tài sản như sau:
1. Trường hợp Thẩm phán ra quyết định tuyên bố phá sản thì tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã được phân chia theo thứ tự sau:
a) Chi phí phá sản;
b) Khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đối với người lao động, quyền lợi khác theo hợp đồng lao động và thoả ước lao động tập thể đã ký kết;
c) Khoản nợ phát sinh sau khi mở thủ tục phá sản nhằm mục đích phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã;
d) Nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước; khoản nợ không có bảo đảm phải trả cho chủ nợ trong danh sách chủ nợ; khoản nợ có bảo đảm chưa được thanh toán do giá trị tài sản bảo đảm không đủ thanh toán nợ.
2. Trường hợp giá trị tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã sau khi đã thanh toán đủ các khoản quy định tại khoản 1 Điều này mà vẫn còn thì phần còn lại này thuộc về:
a) Thành viên hợp tác xã, hợp tác xã thành viên;
b) Chủ doanh nghiệp tư nhân;
c) Chủ sở hữu công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên;
d) Thành viên của công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, cổ đông của công ty cổ phần;
đ) Thành viên của Công ty hợp danh.
3. Nếu giá trị tài sản không đủ để thanh toán theo quy định tại khoản 1 Điều này thì từng đối tượng cùng một thứ tự ưu tiên được thanh toán theo tỷ lệ phần trăm tương ứng với số nợ.
5. DỊCH VỤ TƯ VẤN ĐIỀU KIỆN VÀ THỦ TỤC PHÁ SẢN DOANH NGHIỆP CỦA LUẬT HUY HOÀNG
Luật Huy Hoàng cung cấp các dịch vụ:
– Tư vấn chi tiết điều kiện phá sản, xem xét hồ sơ doanh nghiệp, đưa ra đề xuất và kiến nghị về phương thức giải quyết;
– Hướng dẫn, cùng khách hàng chuẩn bị và nộp hồ sơ;
– Cùng khách hàng thực hiện các thủ tục, giải quyết các tình huống phát sinh trong quá trình Toà án giải quyết vụ án. Đại diện khách hàng làm việc với cơ quan nhà nước và giải quyết khi Tòa án có yêu cầu.
Trên đây là bài viết về Tư vấn điều kiện và thủ tục phá sản của Doanh nghiệp hy vọng rằng bài viết này sẽ mang đến những nội dung thật sự bổ ích đến khách hàng khi chuẩn bị hồ sơ và thực hiện thủ tục trên thực tế. Nếu cần chúng tôi hỗ trợ dịch vụ hãy liên hệ ngay với Luật Huy Hoàng theo thông tin dưới đây.
