13Th6
HOẠT ĐỘNG NHẰM LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN NHÂN DÂN LÀ GÌ?
Chính quyền nhân dân là xương sống của bộ máy nhà nước. Đất nước muốn phát triển cần có một bộ máy chính quyền vững mạnh. Từ khi được thành lập đến nay, Việt Nam luôn phải đối mặt với hàng loạt hành vi chống phá từ các thế lực thù địch nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. Đảng, Nhà nước, toàn dân chung tay ngăn chặn, phòng ngừa, xử lý nghiêm các hoạt động lật đổ chính quyền nhân dân để tạo môi trường ổn định cho sự phát triển của đất nước. Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, được Bộ luật Hình sự quy định cụ thể tại Điều 109. Cùng Luật Huy Hoàng làm rõ tội danh trên qua bài viết dưới đây.
1. Quy định của pháp luật về hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân
Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân được quy định chi tiết tại Điều 109 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 (sau đây gọi tắt là BLHS 2015), cụ thể:
“Điều 109. Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân
Người nào hoạt động thành lập hoặc tham gia tổ chức nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, thì bị phạt như sau:
1. Người tổ chức, người xúi giục, người hoạt động đắc lực hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình;
2. Người đồng phạm khác, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm;
3. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.”
2. Cấu thành tội phạm tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân
a. Khách thể của tội phạm
Tội phạm xâm phạm đến mối quan hệ liên quan đến an ninh quốc gia được pháp luật hình sự bảo vệ như là: Sự tồn tại, phát triển vững mạnh của chính quyền nhân dân.
b. Mặt khách quan của tội phạm
Mặt khách quan của tội phạm này thể hiện ở hoạt động “thành lập hoặc tham gia tổ chức” nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, lập đổ chính quyền từ trung ương đến địa phương của nước Việt Nam.
– Hoạt động thành lập tổ chức biểu hiện qua hành vi của những người đề xướng, lôi kéo, vạch kế hoạch, thành lập tổ chức, lôi kéo người khác vào tổ chức nhằm mục đích chống chính quyền nhân dân.
Tổ chức ở đây là tổ chức phản cách mạng, nhằm chống chính quyền. Đây là một dạng đồng phạm có tổ chức, các thành viên có mối liên hệ chặt chẽ, hoạt động theo một kế hoạch thống nhất bao gồm các hành vi chuẩn bị thành lập tổ chức, chỉ huy, điều hành các hoạt động,…
– Tham gia tổ chức là hành vi gia nhập tổ chức, khi đó người tham gia biết rõ mục đích của tổ chức đó là chống chính quyền nhân dân, khi gia nhập họ tán thành và tích cực hoạt động theo kế hoạch mà tổ chức đề ra.
Như vậy, tội phạm được xem là hoàn thành kể từ khi người phạm tội thực hiện hoạt động thành lập tổ chức (kể cả tổ chức đã được thành lập hoặc chưa); hoặc từ khi tham gia vào tổ chức (kể cả đã thực hiện hoạt động nào hay chưa).
c. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm là người từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự
d. Mặt chủ quan của tội phạm
Người phạm tội thực hiện hành vi với lỗi cố ý. Người phạm tội phải biết tổ chức có mục đích lật đổ chính quyền nhân dân. Khi đã nhận thức rõ mục đích này họ vẫn thành lập hoặc tham gia tổ chức tức là họ cũng có mục đích như vậy.
3.Hình phạt đối với tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân
Điều 109 quy định 02 khung hình phạt chính và 01 khung hình phạt bổ sung như sau:
– Khung hình phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình đối với người tổ chức, người xúi giục, người hoạt động đắc lực hoặc gây hậu quả nghiêm trọng.
Trong đó, người tổ chức, người xúi giục được quy định tại Điều 17 Bộ luật hình sự
+ Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm
+ Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm.
+ Người có hoạt động đắc lực là người có hoạt động tham gia tổ chức và đã thực hiện các hành vi thể hiện sự tích cực và mức độ tham gia quan trọng của mình.
+ Người gây hậu quả nghiêm trọng là người gây ra những thiệt hại nghiêm trọng cho sự tồn tại của chính quyền nhân dân.
– Khung hình phạt tù từ 05 năm đến 12 năm đối với các đồng phạm khác.
– Khung hình phạt đối với trường hợp chuẩn bị phạm tội với mức phạt từ 01 năm đến 05 năm
Ngoài những khung hình phạt trên, người phạm tội tùy từng trường hợp còn có thể bị tước một số quyền công dân, phạt quản chế, cấm cư trú từ một đến năm năm, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
4. So sánh tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân và tội phản bội Tổ quốc
Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân và tội phản bội Tổ quốc có những điểm giống và khác nhau cơ bản sau:
*Giống nhau:
– Về chủ thể của tội phạm:
Chủ thể của tội phạm là người từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự.
-Về lỗi: tội phạm thực hiện hành vi phạm tội với lỗi cố ý.
*Khác nhau:
| Tiêu chí | Tội phản bội Tổ quốc | Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân |
| Căn cứ pháp lý | Điều 108 BLHS 2015 | Điều 109 BLHS 2015 |
| Khách thể của tội phạm | Tội phản bội Tổ quốc xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc Việt Nam, chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tiềm lực quốc phòng, an ninh của Việt Nam. | Tội phạm xâm phạm đến mối quan hệ liên quan đến an ninh quốc gia được pháp luật hình sự bảo vệ như là: Sự tồn tại, phát triển vững mạnh của chính quyền nhân dân. |
| Hành vi khách quan | Hành vi câu kết với nước ngoài. Nếu người phạm tội đã liên hệ, bàn bạc với nước ngoài, nhận sự giúp đỡ của nước ngoài nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, thì bị truy cứu TNHS về tội phản bội Tổ quốc | Hoạt động “thành lập hoặc tham gia tổ chức” nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, lập đổ chính quyền từ trung ương đến địa phương của nước Việt Nam. Nếu người phạm tội chưa liên hệ hoặc đã liên hệ được với nước ngoài nhưng chưa nhận được sự thỏa thuận giúp đỡ, tài trợ nào đã bị phát hiện, thì truy cứu TNHS về tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. |
| Chủ thể của tội phạm | Chỉ có người mang quốc tịch Việt Nam mới có thể là chủ thể của tội phản bội Tổ quốc. Phải là người từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự Những người không phải là công dân Việt Nam: người nước ngoài, người không quốc tịch không phải là chủ thể của Tội phản bội Tổ quốc Trường hợp người nước ngoài, người không có quốc tịch cấu kết với công dân Việt Nam gây nguy hại đến các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam, thì họ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phản bội Tổ quốc với vai trò là đồng phạm (người tổ chức, người giúp sức, người xúi giục) | Chủ thể của tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân là người từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự. |
| Hình phạt | Điều 108 quy định 02 khung hình phạt chính cho tội Phản bội Tổ quốc và 01 khung hình phạt cho trường hợp chuẩn bị phạm tội: – Khung hình phạt cơ bản có mức phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình áp dụng với công dân Việt Nam nào câu kết với nước ngoài nhằm gây nguy hại cho độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tiềm lực quốc phòng, an ninh – Khung hình phạt giảm nhẹ có mức phạt tù từ 07 năm đến 15 năm nếu người phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ. – Khung hình phạt cho trường hợp chuẩn bị phạm tội có mức phạt tù từ 01 năm đến 05 năm | Điều 109 quy định 02 khung hình phạt chính và 01 khung hình phạt bổ sung như sau: – Khung hình phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình đối với người tổ chức, người xúi giục, người hoạt động đắc lực hoặc gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó, người tổ chức, người xúi giục được quy định tại Điều 17 Bộ luật hình sự + Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm + Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm. + Người có hoạt động đắc lực là người có hoạt động tham gia tổ chức và đã thực hiện các hành vi thể hiện sự tích cực và mức độ tham gia quan trọng của mình. + Người gây hậu quả nghiêm trọng là người gây ra những thiệt hại nghiêm trọng cho sự tồn tại của chính quyền nhân dân. – Khung hình phạt tù từ 05 năm đến 12 năm đối với các đồng phạm khác. – Khung hình phạt đối với trường hợp chuẩn bị phạm tội với mức phạt từ 01 năm đến 05 năm Ngoài những khung hình phạt trên, người phạm tội tùy từng trường hợp còn có thể bị tước một số quyền công dân, phạt quản chế, cấm cư trú từ một đến năm năm, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản. |
Trên đây là bài tư vấn của LUẬT HUY HOÀNG về tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền là gì? Hy vọng bài viết mang đến thông tin bổ ích cho quý khách hàng. Mọi thắc mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ chúng tôi
5. Dịch vụ pháp lý Luật Huy Hoàng
Với đội ngũ luật sư giỏi, giàu kinh nghiêm, LUẬT HUY HOÀNG tự hào là đơn vị cung cấp dịch vụ pháp lý uy tín, tận tâm, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho đương sự.
Tư vấn hồ sơ vụ án, đánh giá tính chất hành vi vi phạm và đưa ra định hướng giải quyết
Cùng khách hàng làm việc với cơ quan nhà nước, Tòa án khi có yêu cầu
Hỗ trợ soạn thảo văn bản, đơn từ, thay mặt khách hàng tranh tụng tại Tòa án, …
Cùng nhiều dịch vụ pháp lý khác.
Mọi thắc mắc cần giải đáp hoặc muốn trải nghiệm dịch vụ pháp lý vui lòng liên hệ chúng tôi theo thông tin sau:
